Van lucifers naar vilbeluik

Nadat de Dender tussen 1863 en 1868 wordt gekanaliseerd, wordt tussen Denderleeuw en Teralfene een brug en een sas gebouwd.

Langs het sas van Teralfene richt Lode Bijl-Campen uit Geraardsbergen in 1894 een luciferfabriek op aan de Fabriekstraat. De luciferfabriek verschaft werk aan heel wat arbeiders uit Denderleeuw en de naburige gemeenten. Door de grote concurrentie worden de activiteiten echter al stopgezet rond 1910. Vijftien jaar later bouwt Dendermatch een nieuwe vestiging in de leegstaande gebouwen, maar ook deze luciferfabriek is geen lang leven beschoren. In 1929 sluit het luciferbedrijf de deuren.

In 1934 starten Frans Krauch, Frans Ghijsels en Jan Peirsman in de voormalige luciferfabriek ‘Het vilbeluik’, dat later wordt omgedoopt tot ‘Animalia NV’. Het bedrijf verwerkt krengen, vis- en slachtafval tot vlees-, vis en beendermeel, visoliën en de allerlei organische meststoffen. Omwille van de indringende geur die het bedrijf verspreidt in de omgeving, krijgt het van de plaatselijke bevolking al snel de bijnaam ‘het stinkkot’.

Jarenlang is ‘Animalia NV’ een belangrijke werkgever in Denderleeuw. Zo telt het bedrijf in bij de aanvang van de Tweede Wereldoorlog 56 werknemers en in 1960 al 262 werknemers. Op dat ogenblik is ‘Animalia NV’ het grootste bedrijf in Denderleeuw.

Door het steeds groeiende milieubewustzijn en protest van buurtbewoners neemt ‘Animalia NV’ rond 1990 toch een aantal milieumaatregelen, vooral rond de geurhinder en het ongezuiverde afvalwater dat in de Dender wordt geloosd.

Nadat ‘Animalia NV’ samengaat met het Nederlandse CEBESON, wordt in 1997 de naam veranderd in ‘Rendac’.

Rond de eeuwwisseling speelt ‘Rendac’ een belangrijke rol in de bestrijding van de varkenspest, dioxinecrisis en dolle koeienziekte.

Van ‘viskot’ naar televisiestudio

Even verderop, in de omgeving van de huidige Omlooplaan en Wijmenierlaan, richt Victor De Haeck in 1900 een haringdrogerij op. Na de Eerste Wereldoorlog wordt het bedrijf omgedoopt tot ‘Globus NV’, maar in de volksmond heet het bedrijf ‘het viskot'. De aangevoerde haring wordt er gerookt en samen met gesneden ajuin door de vele seizoenarbeidsters ingelegd op azijn. De rolmops wordt vooral uitgevoerd naar de buurlanden.

Begin de jaren 1980 worden de activiteiten van de haringdrogerij stopgezet. Acht jaar later wordt in het leegstaande het “Globe Show Center” geopend. Het is een project van Emly Starr en haar partner. Starr vertegenwoordigde België op het Eurovisiesongfestival van 1981. Qua timing valt de opening van het “Globe Show Center” perfect, want een jaar later wordt de Vlaamse Televisiemaatschappij (VTM) opgericht. Met de lancering van VTM ontstaat er nood aan televisiestudio’s. De studio’s van het “Globe Show Center” worden onder meer gebruikt voor de opnames van “Tien om te Zien”. Een hele reeks nationale en internationale sterren uit de showbizz vindt zo de weg naar Denderleeuw. Later worden de televisiestudio’s gebruikt door een Koerdische televisieomroep.

Bronnen:

Van schiptrekker tot pendelaar, Jacques Van Mello. Uitgeverij Groeninge – Kortrijk, 1978

Geschiedenis van Denderleeuw, Jozef De Brouwer, Drukkerij ‘De aankondiger’ – Aalst, 1960

https://erfgoeddenderleeuw.wordpress.com/rendax/

https://destructieinnederland.wordpress.com/

Het Visscherijblad, 22 april 1939 (overlijden De Haeck)