Onze-Lieve-Vrouw Ten Roosen uit Aalst
Kerkschatten op straat
Bij het project 'Kerkschatten op straat' brachten we unieke religieuze erfgoedobjecten op een moderne en blijvende manier in het straatbeeld.
Onze-Lieve-Vrouw Ten Roosen uit Aalst
Nu de inventarisatie van het religieus erfgoed al twee jaar loopt en we in sommige gemeenten in de eindfase zitten, is het tijd om met dit geleverde werk naar buiten te komen. Onder andere via het project ‘Kerkschatten op straat’.
Hierbij wordt per gemeente één uniek religieus erfgoedobject uitgelicht en op een moderne en vooral duurzame manier in de kijker gezet. Het is niet de bedoeling om een ééndaags evenement rond dit object te organiseren, wel om het op een relatief permanente wijze in het straatbeeld te brengen. We richten ons voornamelijk op de lokale bevolking: zij wordt in het straatbeeld geconfronteerd met een moderne interpretatie van het object en leert zo het eigen erfgoed (opnieuw) kennen. Een informatief bord verbindt de moderne interpretatie en het originele object. De focus ligt steeds op de erfgoedwaarde van het object, niet op de religieuze waarde.
In Aalst gaan we aan de slag met het beeld ‘Onze-Lieve-Vrouw Ten Roosen met kind’ uit de kerk van Herdersem. Dit beeld dateert uit het begin van de 16e eeuw volgens het KIK en was oorspronkelijk afkomstig uit de Abdij Ten Roosen, de middeleeuwse Cisterciënzerinnenabdij die te vinden was aan het huidige Rozekensbos. Na de Franse revolutie werd de abdij opgedoekt. Één van de laatste zusters, Theresia Beeckman, schonk het beeld toen aan de kerk van Herdersem.
We zien een (ongekroonde) Mariafiguur met een halssnoer (dubbele rij parels) en kruisje. Ze draagt een gedrapeerd gewaad en een singel, die vooraan geknoopt is. Maria heft haar rechterarm half op, daar heeft ze een lelietak vast. Het kindje zit op haar linkerarm en maakt met zijn rechterhandje een zegenend gebaar. In zijn linkerhand heeft hij een rijksappel. Het beeld is gemaakt uit eikenhout.
Wat zijn we hiermee van plan? We willen een moderne interpretatie van het beeld in het Rozekensbos oprichten. Een bronzen beeld, in de vorm van ‘Maria met kind’, moet het originele beeld op een stilistische manier weergeven. In dit bronzen beeld kunnen dan lokale wilde rozen groeien, gezien zowel de naamgeving van het beeld als het bos hiernaar verwijst. In de lente en zomer zou het beeld begroeid zijn, in de herfst en winter is voornamelijk het bronzen beeld zichtbaar. Daarom is het belangrijk dat het bronzen beeld zowel ‘leeg’ als begroeid ‘Maria met kind’ evoceert.
Op deze manier brengen we ‘O.L.V. ten Roosen’ terug naar de wijk ‘ten Rozen’, uitgevoerd met natuurlijke elementen en inheemse rozen. Deze ingreep in publieke ruimte zorgt ook voor een directe erfgoedverwijzing naar de verdwenen abdij, wat er tot op heden niet is.