DENDERLAND: HISTORISCH GRENSGEBIED GEVORMD DOOR STROOM EN SPOOR
Erfgoedlijnen Dendeland
Wat maakt Denderland Denderland? Als onderdeel van onze strategische doelstelling "Collectieplan Denderland" brachten we in kaart welk cultureel erfgoed typisch is voor onze regio. Het resultaat zijn 3 thema's waarbinnen het erfgoed van de streek te vatten valt.
Gert Swillens
DENDERLAND: HISTORISCH GRENSGEBIED GEVORMD DOOR STROOM EN SPOOR
Het culturele erfgoed van de regio rond Aalst, Ninove, Haaltert, Erpe-Mere, Denderleeuw en Lede weerspiegelt een rijke geschiedenis die nauw verbonden is met het "Land van Aalst" een gebied langsheen de Dender. Dit historisch grensgebied tussen Vlaanderen en Brabant wordt gekenmerkt door grasvlaktes langsheen het vertakkingsgebied van de Dender en vruchtbare landbouwgronden, ideale vestigingsplaatsen. De Dender was eeuwenlang een levensader voor de handel en nijverheid en verbond de "Denderende Steden" met elkaar. Kennis, producten en gebruiken verspreidden zich langsheen het water.
De "Dendermottes”, historische heuvels en verdedigingswerken langs de Dender, zijn stille getuigen van de strategische betekenis van dit grensgebied, als grens tussen de graafschappen Vlaanderen en Brabant en als grens tussen de invloedssferen van Frankrijk en het Heilig Roomse Rijk. Dit gebied, tijdelijk een graafschap en later kasselrij binnen het graafschap Vlaanderen, getuigt van de politieke en militaire invloed die het bestuur van het "Land van Aalst" uitoefende. Ook veel later, in de Eerste en Tweede Wereldoorlog, was de regio een strategisch grensgebied.
Met de komst van de steenwegen en sinds de 19de eeuw de spoorwegen, die fungeerden als cruciale transportassen, ontwikkelde de regio zich als een belangrijk knooppunt en industrieel productiegebied. Ligging en infrastructuur zorgen ervoor dat het gebied zich uitgroeide tot een forenzen- en pendelregio, waarbij de bevolking dagelijks naar grotere stedelijke centra van Brussel en Gent reist. Het gebied is vandaag nog steeds een mengeling van stad en platteland, waar hedendaagse migratie, pendelaars en forenzen het sociaal-culturele landschap mee vormgeven.