Doelstellingen van dit begeleidingstraject
Trage Trappers in Erpe-Mere
Rond drie woonzorgcentra in Erpe-Mere vind je Trage Trappers Wandelingen: in Aaigem, Erpe en Mere. Deze erfgoedwandelingen zijn toegankelijk voor iedereen, jong én oud. Zo werd extra aandacht besteed aan rolstoel- en buggyvriendelijkheid, zijn de afstanden niet te lang en bieden we toegankelijke informatie aan via een brochure en een audioguide in de ErfgoedApp.
Dit project is een begeleidingstraject van Erfgoedcel Denderland met gemeente Erpe-Mere, HK Erpe-Mere en de lokale WZC.
Doelstellingen van dit begeleidingstraject
Het cultureel erfgoed in Erpe-Mere is te weinig toegankelijk voor mensen met een fysieke beperking. Gemeente Erpe-Mere wenste hier met 'trage trappers' wandelingen, uitgewerkt rondom de lokale rust- en verzorgingstehuizen iets aan te doen.
De wandelingen voor deze specifieke en atypische erfgoeddoelgroep bestonden al in de gemeente. De nadruk lag voordien echter louter op beloop- en berijbaarheid voor rolstoelgebruikers en personen die moeilijk te been zijn. Er werd nog te weinig aandacht geschonken aan het inhoudelijke en aan de culturele erfgoeddimensie. En ook op andere ouderdomskwalen zoals verminderde zintuigen en geheugenproblemen werd niet ingespeeld. Met het begeleidingstraject dat werd aangegaan tussen de gemeente en de erfgoedcel komt hier nu verandering in.
2021 werd in Erpe-Mere uitgeroepen tot Jaar van de Gelijke Kansen. Dit was het startpunt van verschillende initiatieven - sportief, cultureel, sociaal… - maar ook van een behoorlijke portie zelfbeoordeling. Hoe warm en open zijn we als gemeente, hoe toegankelijk zijn we, waar liggen onze letterlijke en figuurlijke drempels…
Open Monumentendag 2021, dit jaar op 12 september, heeft het thema ‘inclusie’ meegekregen. Dit is een uitgelezen kans om breed toegankelijke erfgoedwandelingen te realiseren rond de verschillende woonzorgcentra in de gemeente.
Hiervoor zal in verschillende fasen en met verschillende (nieuwe) partners worden samengewerkt. Concreet zullen we werken rond verschillende aspecten van toegankelijkheid.
In eerste instantie wordt met bewoners en medewerkers van WZC in dialoog gegaan rond wat een erfgoedwandeling toegankelijk en interessant maakt. Hierbij willen we niet alleen de fysieke toegankelijkheid breed benaderen maar zullen we nagaan hoe we met aangepaste informatiedragers (beeld, geluid, geuren & kleuren…) herinneringen van wandelaars kunnen prikkelen. Iedere wandeling moet een duidelijk geheel vormen met herkenbare signalisatie en een handige, toegankelijke brochure.
De inhoudelijke focus ligt op het culturele erfgoed rond de woon-zorg-centra. Het aanwezige bouwkundige erfgoed (kerken, kapellen, molens, gedenkmonumenten…) wordt echter ook meegenomen in het project, om de beleving van deze erfgoedwandelingen zo groot mogelijk te maken. Er wordt binnen het project nagegaan hoe dit bouwkundig erfgoed op het wandeltraject bezoekbaar of minstens benaderbaar kan gemaakt worden.
We willen met deze wandelingen ook mensen bereiken die niet in een gemeentelijk WZC verblijven, mensen die eveneens een gezegende leeftijd hebben bereikt maar ook iedereen met interesse in een zintuigprikkelende wandeling. Door met herinneringen te werken zullen we niet alleen de oudere wandelaar prikkelen maar geven we de jongere generaties ook een inkijk op het verleden.
Tot slot hebben we de ambitie om met dit project een “good practice” te realiseren die de gemeente niet alleen zal helpen om de toegankelijkheidsoefening te maken voor het verdere wandelnetwerk en het gemeentelijk cultureel erfgoed, maar ook inspirerend kan zijn omliggende steden en gemeenten. Het traject is een leerproces voor zowel de erfgoedspelers (de gemeente en de heemkundige kring) als de reva-teams, bewoners en bezoekers van de woon-zorg-centra.
Er wordt toegewerkt naar Open Monumentendag 2021 om een eerste resultaat te tonen, in Aaigem. De andere wandelingen (in Erpe en Mere) volgen snel nadien. De trage trappers wandelingen zullen feestelijk ‘ingewandeld’ worden, er wordt met de wzc bekeken hoe de wandeling breder kan gekaderd worden.